در این قسمت از مقالات وبسایت کارخانه قالیشویی زن می‌خواهیم به یک موضوع مهم بپردازیم و آن هم تفاوت دو دست بافه‌ بسیار زیبای ایران است. بله می خواهیم درباره فرش و گلیم صحبت کنیم. در این مقاله درباره بافت و بیشتر درباره نگهداری و کارکرد و شستشوی فرش و گلیم و البته سپردن فرش و گلیم به یک کارخانه معتبرقالیشویی با شما صحبت می کنیم. پس اگر مرددید که فرش بخرید یا گلیم حتما تا پایان این مقاله را بخوانید.

اولین تفاوت فرش و گلیم در نقشه آن است. در بافت فرش بافنده قبل از آن که گره زدن را یاد بگیرد باید نقشه خوانی فرش را یاد بگیرد. این موضوع سبب می‌شود که هر فرش بر اساس یک نقشه جداگانه بافته شود. در یک نقشه فرش هر گره را در یک چهار خانه یک کاغذ شطرنجی قرار می‌دهند و عملا از در کنار هم قرارگرفتن این خانه‌ها به شکل یک گره، می‌توان فرشی به زیبایی قالی‌های کاشان و تبریز و قم بافت.

اما گلیم به گونه‌ای دیگر بافته می‌‌شود. گلیم را کمتر پیش می‌آید که از الیافی مانند ابریشم ببافند. گلیم بیشتر از پشم و پنبه بافته می‌شود. گلیم بر مبنای گره زدن تار به پود ساخته نمی‌شود. بلکه با رد کردن تار از زیر و روی پود بافته می‌شود. تار و پود گلیم بعد از در هم آمیختن با شانه‌ای سنگین به نام دفتین شانه می‌خورند که باعث استحکام و بسیار بالای این دست بافته ایرانی می‌شود. البته دفتین زدن در فرش بافی هم هست.

اما دیگر فرق اصلی گلیم و فرش در نقشه آنها است. گفتیم که فرش نقشه‌ای دقیق دارد و هر استان نقشه فرش مخصوص خود را دارد و مثلا قالی را به نام شهری می‌شناسند که آن نقشه متعلق به آن است. مثلا قالی تبریز یا قالی کاشان. یعنی قالی که امکان دارد در هر جای ایران بافته شده باشد اما نقشه متعلق به تبریز است.

تفاوت فرش و گلیم در همین جا است. گلیم نقشه از پیش نوشته شده‌ای ندارد و هر بافنده بر اساس ذوق خود آن را می‌بافد. اما این موضوع سبب نمی‌شود که ما گلیم‌ها را دست بافه‌های شخصی بدانیم. زیرا نوع بافت و نقشه‌های هر منطقه بین بافنده‌های آن جا از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. و از این رو به طرز معجزه آسایی نقشه‌هایی که در ترکمن صحرا بافته می‌شود با گلیم‌های بختیاری تفاوت‌های کاملی دارد.

نقش گلیم هم از فرش ساده تر است و اغلب گلیم‌ها با نقوش هندسی نقش شده‌اند. همین سادگی فوق العاده گلیم در برابر فرش است که آن را بسیار پر طرفدار کرده به خصوص در دکوراسیون مدرن امروزی است.

شستشوی فرش و گلیم

فرش و گلیم به یک صورت واحد شسته نمی‌شوند. اصلی‌ترین دلیل تفاوت در شستشو‌ی فرش و گلیم هم در بافت آنها است. فرش بافته‌ای پرزدار است. هر فرش بسته به نوع بافت و متریالی که با آن بافته می‌شود بین یک تا 5 میلیمتر پرز دارد. بر همین باید در شستشو با آب فشار قوی و برس‌های صنعتی چرک را از لابه‌لای فرش بیرون کشید. اما گلیم پرز ندارد. با استفاده از یک شوینده معمولی و یک برس می‌توان آن را شست اما چون پشت گلیم نخ‌های آن نمایان است در هنگام شستشو باید مواظب نخ‌ها پشت بود که پاره نشود. البته گلیم کلا از فرش دیرتر کثیف می‌شود و حتی به راحتی می‌توان آن را با استفاده از شامپو فرش لکه زدایی کرد.

البته به دلیل استفاده از پشم در بافت گلیم آب کشی گلیم سخت است و وزن زیادی به خود می‌گیرد. اما چون گلیم ها تقریبا از فرش‌ها کوچکترند تمیز کردن شستن فرش نسبت به گلیم آسان تر است. تفاوت‌های فرش و گلیم چه در شستشو چه در بافتن و چه در نقشه آن، آنچنان است که در انتخاب آن دو سلیقه کاملا متفاوت را می توان دید و همین تفاوت در سلیقه هاست که دنیا فرش ایرانی را زیبا می‌کند.

یکی از بیشترین دلایلی که خانواده‌ها به یک قالیشویی مراجعه می‌کنند نجس شدن فرش آنهاست. اساسا فرش نجس مشکلی است که به خصوص برای کسانی که اعتقادات شرعی قویی دارند، بسیار دغدغه آفرین است. از سویی دیگر احتمال آن که در خانه فرش نجس شود نیز، بسیار زیاد است. برخی از خانم‌های خانه‌دار تا بزرگ شدن بچه و از بین رفتن مشکل نجس کردن فرش‌ها توسط آنها آنچنان گرفتار این مشکل می‌شوند که، در بسیاری از موارد دچار بیماری وسواس می‌شوند.

بزرگ‌ترین مشکلی که در پاک کردن فرش نجس در خانه پیش می‌آید، این است که نجاست‌ها چه خون باشد و چه فضولات بدن، در بسیاری موارد داری رنگ‌اند و همین هم سبب می‌شود، بعد از پاک شدن عین نجس از روی فرش، باز رنگی آن به زیر و یا روی فرش باقی بماند. از این رو موضوع لکه‌بری با تطهیر فرش نجس همراه می‌شود در حالی که این دو موضوع دو امر جدا از هم‌اند. در این مقاله ما تا حدی به احکام شرعی فرش نجس می‌پردازیم و بعد در مورد مزایای استفاده از خدمات یک قالیشویی خوب صحبت می‌کنیم. چیزی که در این مقاله به شدت مورد توجه ما قرار می‌گیرد، آن است که شما در پایان این مقاله دریابید که که شستن فرش در خانه چرا کار اشتباهی است. این کار را با توضیح کلی احکام شرعی این مورد شروع می‌کنیم.

احکام شستشوی فرش نجس شده

این احکام برگرفته از دستورات آیات عظام مراجع تقلید است و البته در این راه سایت ملی پاسخگویی به مسائل شرعی هم منبع ما بوده. در پاک کردن و تطهیر فرش نجس ما می‌توانیم از سه نوع آب استفاده کنیم. 1. آب کر 2. آب جاری متصل به کر 3. آب قلیل.

آب کر

اولویت تطهیر فرش استفاده از آب کر است. آبی مخزن آن 3 وجب در سه وجب، طول، عرض و ارتفاع داشته باشد. این آب مناسب‌ترین آب برای پاک کردن فرش است. اگر هر وجب را نزدیک به 10 سانت بگیرم این مخزن حدود 200 تا 300 لیتر آب را شامل می‌شود و تهیه اینچنین آبی در هر جایی به خصوص در آپارتمان‌ها امروزین تقریبا غیر ممکن است.

آب جاری متصل به کر

در آب جاری متصل به کر کار تا حدی اوضاع بهتر است زیرا تمام آب‌های لوله کشی شامل این قاعده می‌شوند. برای آب کشی فرش با آب جاری شما مشکلی ندارید. اما شرایط آب کشی است که آب کشیدن فرش نجس را در خانه کاری مشکل می‌کند شرایط کار است نه آبی که با آن فرش را می‌شویند.

آب قلیل

مانند آبی که در یک کاسه یا یک آفتابه باشد شامل این دسته از این آب‌ها می‌شود. با این آب هم می‌توان به آبکشی فرش پرداخت اما در بیشتر مواقع لکه هایی از رنگ زشت مواد نجس بر روی فرش باقی می‌ماند. در قدیم آب لوله کشی در هر خانه‌ای نبود. مشکل نوع آب را در خانه‌ها، با ساختن یک حوض در ابعاد بیش از مشخصات آب کر برطرف می‌شد. فرش را به حیاط می‌کشیدند و به راحتی آن را می‌شستند. اما فرهنگ آپارتمان نشینی این کار را مشکل کرد.

درست است که در دوران ما آب لوله کشی که متصل به مخازن آب شهری است و کاملا در ابعاد کر جای می‌گیرد، اما دیگر در یک آپارتمان نمی‌شود فرش را شست.شستشوی فرش هم شرایط خاصی دارد. باید اول عین نجس پاک شود و بعد آبکشی شود، تا کاملا آب از رنگ نجاست پاک گردد. از سویی دیگر انواع نجاست‌ها بر روی فرش‌ها ردها و لکه‌هایی را بر جا می‌گذارند. البته مراجع عظام درباره این که لکه برجا مانده از نجاست هم نجس است نظر صریحی ندارند، اما همه می‌دانند که در بسیاری موارد، بعد از تطهیر کامل هم لکه هایی از نجاست روی فرش باقی می‌ماند.

تفاوت کیفیت کار قالیشویی و شستن قالی در خانه

قدیم‌ترها لک شدن قالی‌های رنگ روشن، سبب می‌شد که در خانه‌هایی که به اصطلاح “خانه بچه‌داری” بودند، کسی قالی رنگ روشن خریداری نکنند و همه از قالی های قرمز رنگ یا به اصطلاح لاکی استفاده کنند. اما الان قالی باید با دیگر المان‌های دکوراسیون داخلی شما ست شود و همین موضوع سبب می‌شود در دکوراسیون‌های گوناگون این رنگ‌های بسیار متنوع‌تری از قالی‌های ایرانی در دکوراسیون‌ها استفاده شود.

یک تفاوت عمده در بین تطهیر فرش در خانه با تطهیر فرش در کارخانه قالیشویی در اولین قدم وجود دارد. شما با سپردن فرش خود به کارخانه قالیشویی، از دردسر شستشو و خشک کردن فرش راحت هستید. حتی اگر خانه‌ای داشته باشید که بتوانید یک فرش 12 متری را در آن بشویید و خشک کنید باز هم بردن و پهن کردن فرش در حیاط و بعد شستن فرش و بعد بردن فرش برای خشک کردن آن، یکی از سخت‌ترین کارهایی است که می‌توان انجام داد. بسیاری از خانم‌ها و آقایان قدیمی در زمان خانه تکانی‌ها دچار عارضه دیسک کمر می‌شدند.

در ذهن همه ما این گونه شکل گرفته است که فرش‌های خود را سالانه و در ماه آخر سال به قالیشویی بسپاریم تا برای شروع سال جدید بهتر آماده شویم. نظافت و تمیزی را همه دوست دارند. فرش‌ها به دلیل این که زیر پا قرار می‌گیرند آلودگی بیشتری به خود جذب می‌کنند. همچنین شستشوی سخت فرش باعث می‌شود که برای شستشوی آن دیر به دیر تصمیم بگیریم. شاید فکر کنیم دائم بدون دلیل بیمار می‌شویم، غافل از این که بر اثر آلودگی‌هایی که در فرش خانه مان روز به روز بیشتر می‌شوند، دچار بیماری شده‌ایم. اما شاید فکر کنیم که بهترین زمان برای شستشوی فرش چه زمانی است. همه ما دیده‌ایم که در ماه آخر سال تمامی مراکز قالیشویی با شلوغی کار روبرو می‌شوند؛ زیرا بسیاری از افراد هستند که این کار را پیش از عید انجام می‌دهند تا برای تحویل سال نو فرش تمیز خود را به زیر پایشان بی‌اندازند.

البته بسیاری از مراکز هستند که با افزایش مشتری از میزان کیفیت خدمات خود کم نمی‌کنند. برای جلوگیری از این اتفاق نیروی کار خود را افزایش می‌دهند و دستگاه‌های بیشتری را به کار می‌اندازند. آنان تمامی سعی خود را می‌کنند تا فرش‌های شسته شده شما را در زمان مقرر به دست مشتری برسانند و رضایت آنان را جلب کنند. البته هنوز خیلی از افراد هستند که خودشان تصمیم برای شستشوی فرش خود می‌گیرند. اما برای این کار باید شرایط و فضای لازم را داشته باشند.

استفاده از مواد شوینده مخصوص برای هر فرشی متفاوت است. شوینده‌هایی که ما معمولا از سوپرمارکت‌ها خریداری می‌کنیم درصد بالایی از مواد شیمیایی را دارا هستند که می‌تواند به بافت فرش آسیب بزنند. قاعدتا نگهداری از فرش دستباف نیاز به دقت بیشتری دارد. شما در قبال هزینه بیشتری که پرداخت کرده‌اید باید حساسیت لازم را برای نگهداری از آن داشته باشید. مواد شوینده‌ای که در کارگاه‌ها استفاده می‎شود از کمترین مواد شیمیایی تشکیل شده و آسیبی به فرش شما نمی‌زند. اگر بخواهیم یک مقایسه واضح داشته باشیم شستشوی خانگی را با قالیشویی انجام دهید. پس از شستشو به روش خانگی، فرش کمی زبر و خشن می‌شود، اما این اتفاق در شستشو با قالیشویی شکل نمی‌گیرد.

برای زمان شستشوی فرش به نوع فرش دقت کنید

برای شستشوی فرش باید بر اساس نوع آن هم تصمیم‌گیری کنید.، تفاوت فرش دستباف و فرش ماشینی در شستشوی آن حائز اهمیت میباشد. در صورتی که فرش شما ماشینی است مشکل چندانی برای این کار ندارید، اما باز هم لازم است به یک قالیشویی معتبر اعتماد کنید. اما اگر فرش شما دستباف است روند شستشو و خشک شدن فرش مشکل‌تر است. زمانی که در نیمه اول سال درخواست خود را بدهید، فرش‌های شما با احتیاط بیشتری حمل و بسته بندی می‌شود. همچنین برای مرحله خشک شدن فرش‌ها فضا و امکانات کافی موجود است. همان طور که می‌دانید مرحله خشک شدن فرش یکی از حساس‌ترین مراحل در این روند است. در صورتی که فرش شما به طور صحیح خشک نشود، امکان ورود آلودگی به بافت فرش زیاد می‌شود. اگر این موضوع در خشک شدن فرش دستباف رعایت نشود، امکان آسیب به بافت فرش وجود خواهد داشت. رطوبت می‌تواند باعث پوسیدگی فرش شما شود و زمینه برای رشد میکروب‌ها بیشتر شود.

در این فصل با قالیشویی تماس بگیرید

بهتر است فرش خود را در سال دو بار شستشو دهید. اما اگر از آن دسته از افرادی با سلیقه‌ای هستید که به خوبی از وسایل خود نگهداری می‌کنید و مانع از کثیف شدن فرش می‌شوند می‌توانید این کار را سالانه انجام دهید. بعد از شستشوی فرش با چند کار ساده می‌توانید به خوبی از فرش خود نگهداری کنید و روند کثیف شدن را به تعویق بیندازید. برای مثال اگر در منزل حیوان خانگی نگهداری می‌کنید، بهتر است روزانه فرش مورد نظر را جارو بزنید تا موهای ریخته شده حیوان شما در لابه‌لای پرزهای فرش باقی نماند. همچنین اگر کودک بازیگوشی در منزل دارید بهتر است از روفرشی برای تمیز نگه داشتن فرش خود استفاده کنید. کار دیگری که باید بکنید این است که در لحظه کثیف شدن فرش توسط ریختن هر نوع ماده‌ای، همان لحظه به فکر تمیز کردن آن باشید تا لکه بر روی فرش ماندگار نشود.

همانطور که پیش از این گفتیم قالیشویی‌ها در نیمه دوم سال و به خصوص ماه آخر مشتریان بسیاری دارند. این مشغله کاری گاهی باعث می‌شود سطح کیفیت خدمات پایین بیاید. کمبود پرسنل و دستگاه‌های مخصوص شستشوی فرش نیز در این موضوع دخیل هستند.